Jak ogłosić upadłość firmy

Jak ogłosić upadłość

Ogłoszenie bankructwa firmy może nastąpić z bardzo wielu powodów. Do najczęstszych należy zaliczyć m.in. brak płatności od kontrahentów, nietrafione inwestycje, czy też zwyczajne niepowodzenie biznesowe. Upadłość firmy może być ogłoszona jedynie w sądzie. Zgodnie z prawem podstawą do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy jest jego niewypłacalność. Firma ma obowiązek złożyć wniosek o upadłość w terminie 30 dni od dnia powstania stanu niewypłacalności.

Kiedy firma jest niewypłacalna

Przed złożeniem wniosku o upadłość, firma powinna ustalić, czy stała się niewypłacalna. Ustawodawca wprowadził dwa domniemania prawne pozwalające ustalić niewypłacalność przedsiębiorcy.

Pierwsze domniemanie mówi o tym, że firma jest niewypłacalna, jeżeli opóźnienie w wykonaniu jej zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Przepis mówi o zobowiązaniach  (liczba mnoga), a więc termin 3 – miesięczny należy liczyć od drugiego niespłaconego zobowiązania.

Przykład

Jeżeli termin płatności pierwszej zaległej faktury to 14.03.2022 r., a termin płatności drugiej zaległej faktury to 01.04.2022 r., niewypłacalność zgodnie z ww. domniemaniem przypadnie na dzień 01.07.2022 r. (upływ 3 miesięcy od terminu płatności „nowszej faktury”). Od tej daty liczymy termin 30 dni na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, który upłynie w dniu 01.08.2022 r. (31.07.2022 r. to niedziela). 

Drugie domniemanie dotyczy wyłącznie osób prawnych oraz tzw. ułomnych osób prawnych (spółki i inne osoby prawne). Zgodnie z nim niewypłacalność powstaje także wtedy, gdy zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. Obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości firmy powstaje zatem z upływem 30 dni od ostatniego dnia 24 miesięcznego okresu nadwyżki zobowiązań nad majątkiem.

Przykład 

Zobowiązania pieniężne firmy od 31 stycznia 2020 r. przekraczają wartość jej majątku. Stan ten utrzymuje się nieprzerwanie przez 24 miesiące, aż do 31 stycznia 2022 r. Termin 30 dni na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości firmy należy liczyć od dnia 31 stycznia 2022 r. Termin upłynie w dniu 02.03.2022 r. 

Terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości jest istotne z punktu widzenia odpowiedzialności majątkowej (za niespłacone zobowiązania), karnej oraz możliwości orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Wniosek złożony w ustawowym 30 – dniowym terminie pozwala uniknąć wymienionych konsekwencji. Więcej o odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przeczytasz w artykule „Odpowiedzialność za niezłożenie wniosku o upadłość”.

Jak ogłosić upadłość firmy

Ogłoszenie upadłości firmy jest możliwe tylko przed sądem. W tym celu należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Należy przy tym pamiętać, że w dniu 1 grudnia 2021 r. weszła w życie ustawa o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Ustawa ta wprowadziła m.in. obowiązek składania wniosku o ogłoszenie upadłości w sposób elektroniczny za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych. Pisma oraz dokumenty niewniesione za pośrednictwem systemu informatycznego nie wywołują skutków prawnych.

Wniosek może złożyć sama firma, ale także jej wierzyciele. Szerzej o tym, kto może złożyć wniosek o upadłość firmy, przeczytasz w artykule „Kto może złożyć wniosek o upadłość”.

Po rozpoznaniu wniosku, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości oraz ustanawia syndyka. Syndyk ma za zadanie ściągnąć należności firmy, sprzedać jej majątek, a uzyskaną kwotę podzielić pomiędzy wierzycieli. Po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego firma ulega rozwiązaniu.

Upadłość firmy – ile trwa

Czas trwania postępowania upadłościowego zależy od wielkości firmy, a także od tego, ile działań syndyk będzie musiał podjąć w postępowaniu upadłościowym. Na czas trwania upadłości ma także wpływ konieczności prowadzenia procesów sądowych z powództwa syndyka. Nie mniej jednak, można pokusić się o stwierdzenie, że przeciętne postępowanie upadłościowe średniego przedsiębiorcy trwa ok. 1 – 2 lat.

Upadłość firmy – konsekwencje

Po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości firmy działa ona w obrocie z dopiskiem „w upadłości”. Konsekwencją upadłości firmy, jest przede wszystkim to, że syndyk przejmuje od zarządu prowadzenie spraw firmy. Od tej pory to syndyk decyduje o zawieraniu i rozwiązywaniu umów, jak też staje się pracodawcą dla zatrudnionych pracowników. Syndyk jest także odpowiedzialny za prowadzenie spraw księgowych i rachunkowych. Syndyk prowadzi sprawy firmy, aż do jej likwidacji.

Firma musi wydać syndykowi cały swój majątek, a także  dokumenty dotyczące jej działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję.

Zawarte przez upadłego umowy zlecenia lub komisu, w których upadły był dającym zlecenie lub komitentem, a także umowy o zarządzanie papierami wartościowymi upadłego wygasają z dniem ogłoszenia upadłości. Umowa agencyjna wygasa z dniem ogłoszenia upadłości jednej ze stron. W razie ogłoszenia upadłości użyczającego lub biorącego do używania, umowa użyczenia, jeżeli rzecz już została wydana, ulega rozwiązaniu na żądanie jednej ze stron.

Upadłość firmy a zobowiązania

Niespłacone zobowiązania firmy, powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, syndyk umieszcza na liście wierzytelności. Więcej o liście wierzytelności przeczytasz w artykule „Lista wierzytelności”. Zobowiązania powstałe po ogłoszeniu upadłości, syndyk powinien regulować na bieżąco. Wszystkie niewymagalne zobowiązania upadłego stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku upadłości firmy a kredytów. Kwota kredytu podlega umieszczeniu na liście wierzytelności.

Syndyk spłaci zobowiązania upadłej firmy, jeżeli wystarczy na to środków z masy upadłości. W przeciwnym wypadku zobowiązania te zostaną niespłacone. W przypadku członków zarządu spółek z o.o. możliwe jest jeszcze dochodzenie niespłaconych zobowiązań sp. z o.o. z majątków osobistych członków ich zarządu. Od odpowiedzialności tej wyłącza złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w wymaganym terminie 30 dni.

Jak ogłosić upadłość firmy jednoosobowej

Od marca 2020 r. przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (wpisani do CEIDG) mają możliwość ogłosić upadłość tak jak konsumenci. Czasem potocznie nazywane jest to upadłością konsumencką firmy. Jest to rozwiązanie dużo bardziej korzystne, niż ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca. Do złożenia wniosku o upadłość konsumencką jednoosobowego przedsiębiorcy wystarczy wykreślenie z CEIDG. Wniosek o upadłość konsumencką można złożyć już następnego dnia po wykreśleniu z CEIDG.

Upadłość konsumencka jednoosobowego przedsiębiorcy niesie za sobą m.in. następujące korzyści:

1. opłata od wniosku o upadłość konsumencką to 30 zł – opłaty od wniosku o upadłość przedsiębiorcy to kilka tysięcy złotych;
2. konsument nie potrzebuje żadnego majątku, by ogłosić upadłość – przedsiębiorca musi zabezpieczyć środki na prowadzenie postępowania upadłościowego (m.in. na wszystkie zobowiązania powstałe w postępowaniu upadłościowym), inaczej upadłość przedsiębiorcy zostanie umorzona;
3. w przypadku upadłości konsumenckiej koszty może pokryć Skarb Państwa – w przypadku upadłości przedsiębiorcy, to przedsiębiorca musi zabezpieczyć środki na przeprowadzenie upadłości (przynajmniej kilkadziesiąt tysięcy złotych)
4. upadłość konsumencka jest dużo prostsza i szybsza niż upadłość przedsiębiorcy;
5. w upadłości konsumenckiej umorzeniu podlegają wszystkie długi (firmowe i osobiste).

W obecnej chwili, najbardziej korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, którzy stali się niewypłacalni, jest zakończenie działalności gospodarczej (wykreślenie z CEIDG) oraz złożenie wniosku o upadłość konsumencką. Pozwoli to na umorzenie zarówno długów firmowych, jak i osobistych.

Jeżeli interesują Cię bieżące treści z zakresu prawa upadłościowego, zapraszam do polubienia profilu Kancelarii na Facebooku.