Syndyk a wypłata wynagrodzenia

Upadłość konsumencka a potrącenia z wynagrodzenia

Z dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej sąd wyznacza syndyka. Syndyk przejmuje zarząd nad majątkiem upadłego. Upadły nie może już rozporządzać składnikami swojego majątku, np. wynająć nieruchomości czy sprzedać samochodu. Wyłączne uprawnienia w tym zakresie ma syndyk. Syndyk zajmuje także przysługujące upadłemu wynagrodzenie. Jeżeli upadły miał wcześniej zajęcia komornicze, to miejsce wielu komorników zastąpi jeden syndyk.

Warto także dodać, że po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej bank blokuje konta upadłego. Syndyk może natomiast ustalić zakres korzystania z rachunków bankowych przez upadłego.

Jak długo syndyk zajmuje wynagrodzenie ?

Syndyk zajmuje wynagrodzenie od momentu ogłoszenia upadłości konsumenckiej aż do zakończenia postępowania upadłościowego. Postępowanie upadłościowe kończy się z wydaniem przez sąd postanowienia o:

1. ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo;
2. umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Uprawomocnienie się któregoś z ww. postanowień sądu oznacza zakończenie postępowania upadłościowego i wygaśnięcie funkcji syndyka. Z tą chwilą syndyk przestaje także rozporządzać wynagrodzeniem upadłego.

Jakie dochody może zająć syndyk ?

Do dochodów zajmowanych przez syndyka należą m.in. dochody z:

1. umowy o pracę;
2. umowy zlecenia;
3. umowy o dzieło;
4. renty lub emerytury;
5. wynajmu.

Czy syndyk zabiera świadczenia socjalne ?

Syndyk co do zasady nie zajmuje należnych upadłemu świadczeń socjalnych. Wolne od zajęcia przez syndyka są takie świadczenia jak:

1. świadczenie 500+;
2. należne upadłemu alimenty;
3. zasiłki rodzinne,
4. zasiłki pielęgnacyjne;
5. diety;
6. stypendia.

Zajęcie wynagrodzenia przez syndyka

W upadłości konsumenckiej obowiązuje kwota wynagrodzenia za pracę wolna od zajęcia. Kwota ta nie wchodzi do masy upadłości i upadły może nią swobodnie rozporządzać.

W upadłości konsumenckiej syndyk może zająć maksymalnie połowę wynagrodzenia za pracę. Jeżeli upadły posiada zobowiązania alimentacyjne, syndyk może zająć 60 % wynagrodzenia za pracę.

Przykład 1:

Upadły z tytułu umowy o pracę zarabia miesięcznie 5.000 zł netto. Nie ma innych osób na utrzymaniu ani zobowiązań alimentacyjnych. Syndyk może zająć maksymalnie kwotę 2.500 zł miesięcznie.

Przykład 2:

Upadły z tytułu umowy o pracę zarabia miesięcznie 5.000 zł netto. Nie ma innych osób na utrzymaniu. Posiada zobowiązania alimentacyjne. Syndyk może zająć maksymalnie kwotę 3.000 zł miesięcznie.

Umowa o pracę – kwota wolna od zajęcia

Syndyk nie może zająć więcej niż minimalne wynagrodzenie za pracę (tzw. najniższa krajowa). W chwili obecnej (04.05.2021 r.) minimalne wynagrodzenia za pracę wynosi kwotę 2061,67 zł netto (czyli popularne „na rękę”).

Przykład 3:

Upadły na umowie o pracę zarabia minimalną krajową – 2.061,67 zł netto. Nie ma innych osób na utrzymaniu ani zobowiązań alimentacyjnych. Całe wynagrodzenie upadłego jest wolne od zajęcia przez syndyka.

Jeżeli upadły posiada zobowiązania alimentacyjne, kwota wolna od zajęcia nie obowiązuje. Syndyk może zająć 60 % wynagrodzenia upadłego.

Przykład 4:

Upadły na umowie o pracę zarabia minimalną krajową – 2.061,67 zł netto. Nie ma innych osób na utrzymaniu. Posiada zobowiązania alimentacyjne. Syndyk może zająć upadłemu 60 % wynagrodzenia (1.237 zł). Wolna od zajęcia pozostaje kwota 824,67 zł.

Te same zasady stosuje się do wynagrodzenia z umowy zlecenia lub umowy o dzieło, jeżeli są one bieżącym źródłem utrzymania upadłego.

Syndyk a emerytura

Emerytura upadłego nie może być w całości zabrana przez syndyka. Przepisy określają maksymalny procent jaki syndyk może zająć, jak też kwotę wolną od zajęcia.

Co do zasady syndyk może zająć 25 % emerytury. Przy zobowiązaniach alimentacyjnych syndyk może zająć 60 % emerytury.

Syndyk musi pozostawić emerytowi minimum 75 % najniższego świadczenia. Na dzień dzisiejszy (04.05.2021 r.) najniższe świadczenie emerytalne wynosi 1250,88 zł. Wolna od zajęcia jest zatem emerytura w kwocie 938,16 zł. Nie dotyczy to świadczeń alimentacyjnych, gdzie syndyk może zająć 60 % minimalnego świadczenia.

Kwota wolna od zajęcia niezależnie od źródła dochodu

W upadłości konsumenckiej, określono także minimalne kwoty wolne od zajęcia – niezależnie od źródła dochodu. Są one różne w zależności od tego, czy upadły ma na swoim utrzymaniu inne osoby, czy też nie.

Jeżeli upadły nie ma na swoim utrzymaniu innych osób, to kwota wolna od zajęcia wynosi 150 % wartości kwoty przyznającej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej dla osoby samotnie gospodarującej. Obecnie (04.05.2021 r.) kwota ta wynosi 701 zł. Minimalna kwota wolna od zajęcia dla osoby samotnie gospodarującej wynosi zatem 1.051,50 zł.

Niezależnie więc z jakich źródeł upadły uzyskuje dochód, jeżeli nie ma innych osób na utrzymaniu, syndyk nie może dokonać zajęcia dochodu ponad kwotę 1.051,50 zł.

Jeżeli upadły ma na swoim utrzymaniu inne osoby, kwota wolna od zajęcia wynosi 150 % wartości kwoty przyznającej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej dla osób w rodzinie. Obecnie (04.05.2021 r.) kwota ta wynosi 528 zł. Minimalna kwota wolna od zajęcia na osobę wynosi zatem 792 zł. Kwotę wolną od zajęcia mnoży się przez liczbę osób, które pozostają na utrzymaniu upadłego (wliczając w to upadłego). Kwota ta jest wolna od zajęcia, niezależnie od źródła dochodu.

Przykład 5:

Upadły ma na utrzymaniu niepracującą żonę i 2 dzieci. Osiąga wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę w wysokości 3.500 zł netto. Kwota wolna od zajęcia wynosi w tej sytuacji 3.168 zł (4 x 792 zł).

Wniosek o zwiększenie kwoty wolnej od zajęcia

Sędzia – komisarz na wniosek upadłego może indywidualnie ustalić kwotę wolną od zajęcia (wyższą niż minimalna ustawowa). Przy rozpoznawaniu wniosku bierze się pod uwagę szczególne potrzeby upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu (np. niepełnosprawność), ich stan zdrowia, a także potrzeby mieszkaniowe oraz możliwości ich zaspokojenia. Na postanowienie sędziego – komisarza upadły i wierzyciele mogą wnieść zażalenie.

Upadły może zatem złożyć indywidualny wniosek zmierzający do zwiększenia kwoty wolnej od zajęcia.

Syndyk a wypłata wynagrodzenia – podsumowanie

Kwota, która w upadłości zajmuje syndyk zależy od kilku czynników. Po pierwsze, istotny jest charakter dochodu (umowa o pracę, emerytura lub inne). Po drugie, wpływ na to ma fakt, czy upadły pozostaje zobowiązany z tytułu alimentów. Po trzecie, kwota wolna od dochodu uzależniona jest także od tego, czy upadły posiada osoby najbliższe na swoim utrzymaniu.

Na końcu zawsze warto pamiętać o tym, że upadły może wystąpić z indywidualnym wnioskiem o zwiększenie kwoty wolnej od zajęcia.

Przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej każdy dłużnik powinien przeanalizować swoją sytuację finansową. Pozwoli mu to określić, jaką kwotą będzie mógł dysponować samodzielnie po ogłoszeniu upadłości, a jaką zabierze syndyk.

Jeżeli interesują Cię bieżące treści z zakresu prawa upadłościowego, zapraszam do polubienia profilu Kancelarii na Facebooku.