Czynności przed sądem powinny być dokonane w określonym terminie. Termin może wynikać wprost z ustawy (terminy ustawowe) albo z orzeczenia sądu (terminy sądowe). Czynność sądowa dokonana przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Oznacza to, że pismo spóźnione nie wywiera jakichkolwiek skutków, ani wobec sądu, ani wobec innych stron postępowania.
Jeżeli strona nie dotrzymała terminu w postępowaniu cywilnym, może złożyć wniosek o jego przywrócenie. Warunkiem uwzględnienia wniosku są:
Brak winy w niedotrzymaniu terminu
Prawo nie określa konkretnych przyczyn, które uzasadniają brak winy strony. Przyjmuje się jednak, że powinny to być okoliczności istotne i niezależne od strony. Z pewnością nie wystarczy powołanie się na natłok obowiązków zawodowych, czy też zagubienie pisma z sądu. Nieznajomość prawa także nie stanowi okoliczności usprawiedliwiającej.
Poniżej przedstawiam przykładowe okoliczności, które mogą być podstawą wniosku o przywrócenie terminu:
Wystarczające jest przy tym, by jedna z powyższych okoliczności wystąpiła chociażby w ostatnim dniu upływu terminu. Można wtedy uznać, że strona – bez swojej winy – terminu dochować nie mogła.
Ujemne skutki procesowe dla strony
Jeżeli strona nie dotrzymała terminu procesowego, co do zasady będą występować ujemne dla niej skutki procesowe. Nie jest tak jednak zawsze. O braku ujemnych skutków można mówić na przykład w sytuacji, gdy strona składa wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji od wyroku, który był w całości zgodny jej żądaniem (np. zasądził całą dochodzoną kwotę).
Przywrócenie terminu następuje na wniosek strony. Sąd nigdy nie robi tego z urzędu. Wniosek o przywrócenie terminu jest wolny od opłat.
Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w terminie 1 tygodnia liczonego od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Oznacza to, że jeżeli strona nie dochowała terminu, na przykład z uwagi na nagły pobyt w szpitalu, który zakończył się w dniu 1 marca, to wniosek o przywrócenie terminu powinna złożyć najpóźniej w dniu 8 marca.
Wniosek spóźniony sąd odrzuca.
We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności wykazujące brak winy strony. Należy więc dokładnie opisać, jakie okoliczności nie pozwoliły dotrzymać terminu, kiedy się one rozpoczęły i kiedy ustały.
Jednocześnie z wnioskiem o przywrócenie terminu należy dokonać „spóźnionej” czynności procesowej. Jeżeli zatem składamy wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, razem z wnioskiem musimy złożyć „zaległą” apelację.
Należy też pamiętać, że jeżeli upłynął rok od końca uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wyjątkowych wypadkach.
Zgłoszenie wniosku o przywrócenie terminu nie wstrzymuje postępowania w sprawie. Nie wstrzymuje też wykonania wydanego już orzeczenia. Oznacza to, że komornik może prowadzić egzekucję na mocy wyroku, który uprawomocnił się, gdyż strona nie wniosła w terminie apelacji.
Należy jednak pamiętać, że sąd, stosownie do okoliczności, może wstrzymać bieg postępowania lub wykonanie orzeczenia. Warto zatem już w piśmie o przywrócenie terminu wnosić o wstrzymanie postępowania, czy też wykonania orzeczenia, jednocześnie wyjaśniając, dlaczego takie wstrzymanie jest dla nas ważne.
Podsumowując, strona składająca wniosek o przywrócenie terminu powinna pamiętać o tym, że:
Jeżeli interesują Cię bieżące treści z zakresu prawa cywilnego, zapraszam do polubienia profilu Kancelarii na Facebooku.
Dodaj komentarz