Zgłoszenie wierzytelności po terminie

Zgłoszenie wierzytelności

Zgłoszenie wierzytelności, to jeden z najważniejszych kroków, jakie powinien podjąć wierzyciel, by uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym i odzyskać chociaż część należnych pieniędzy. O tym jak zgłosić wierzytelność i jakie najczęstsze problemy mają wierzyciele pisałem w tym artykule „Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym„.

Upływ terminu na zgłoszenie wierzytelności

Zgłoszenia wierzytelności dokonuje się w terminie wyznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Zazwyczaj jest to 30 dni liczone od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Monitorze Sądowym i Gospodarczym („MSiG”). Termin liczymy zatem nie od ogłoszenia upadłości, ale od dokonania obwieszczenia w MSiG. Jednak nie każdy wierzyciel regularnie monitoruje Monitor Sadowy i Gospodarczy. W praktyce bardzo często zdarza się, że wierzyciel o ogłoszeniu upadłości dowiaduje się już po upływie terminu na zgłaszanie wierzytelności.

Upływ terminu na zgłoszenie wierzytelności nie oznacza, że nie można już dokonać zgłoszenia. Jest to możliwe, jednak wiąże się z określonymi skutkami. Omawiam je wszystkie poniżej.

Zgłoszenie wierzytelności po terminie – opłata

Zgłoszenie wierzytelności dokonane w wyznaczonym terminie jest wolne od opłat. Natomiast wierzyciel, który dokonuje zgłoszenia po terminie musi się liczyć z obowiązkiem uiszczenia opłaty. Opłata ta stanowi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe ze spóźnionego zgłoszenia wierzytelności.

Opłata od spóźnionego zgłoszenia wierzytelności wynosi równowartość 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W roku 2021 opłata od zgłoszenia wierzytelności dokonanego po terminie wynosi 805,60 zł. Syndyk zobowiązuje wierzyciela do uiszczenia opłaty na rachunek bankowy wskazany przez syndyka w wyznaczonym terminie.

Przepisy stanowią, że opłatę pobiera się również w sytuacji, gdy opóźnienie powstało bez winy wierzyciela (np. wierzyciel przebywał w szpitalu). Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zgłoszenie wierzytelności po upływie terminu jest wynikiem dokonania przez syndyka korekty deklaracji lub innego tego typu dokumentu obejmującego rozliczenie. Tylko w takiej sytuacji nie pobiera się opłaty od spóźnionego zgłoszenia.

Zgłoszenie wierzytelności po terminie – skutki

Po pierwsze, jeżeli wierzyciel składa wierzytelność po terminie, musi się liczyć z tym, że czynności już dokonane w postępowaniu upadłościowym są wobec niego skuteczne. Oznacza to, że wierzyciel nie może zaskarżyć lub żądać powtórzenia czynności, które zostały już dokonane w postępowaniu upadłościowym. Mowa tu na przykład o:

1. działaniach syndyka;
2. postanowieniach wydanych przez sędziego – komisarza;
3. uchwałach rady wierzycieli i zgromadzenia wierzycieli.

Po drugie, wierzyciel składający zgłoszenie wierzytelności po terminie nie będzie uwzględniony w złożonych już przez syndyka planach podziału funduszów masy upadłości. Oznacza to, że jeżeli syndyk złożył już sędziemu – komisarzowi plan podziału, który określa, jakie środki należne są do wypłaty wierzycielom, spóźniony wierzyciel nie będzie już w tym podziale uwzględniony. Uznaną wierzytelność uwzględnia się tylko w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu. Należy przy tym pamiętać, że syndyk w postępowaniu upadłościowym może złożyć nawet kilka planów podziału. Zatem spóźniony wierzyciel będzie uwzględniany w następnych planach podziału funduszów masy upadłości, sporządzonych już po uznaniu jego wierzytelności.

Pojawia się także pytanie, kiedy nie warto już składać spóźnionego zgłoszenia wierzytelności. Z całą pewnością jest to bezcelowe po zatwierdzeniu w postępowaniu upadłościowym ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości. W takiej bowiem sytuacji wierzytelność pozostawia się bez rozpoznania. Finalnie oznacza to, że wierzyciel nie uzyska żadnej kwoty w postępowaniu upadłościowym.

Spóźnione zgłoszenie rodzi także to ryzyko, że jeżeli postanowienie dotyczące spóźnionego zgłoszenia wierzytelności nie zostanie wydane albo nie stanie się prawomocne do dnia zakończenia lub umorzenia postępowania upadłościowego, postępowanie dotyczące zgłoszenia będzie podlegać umorzeniu. Również w tym przypadku oznaczać to będzie, że wierzyciel nie uzyska żadnych środków z podziału funduszów masy upadłości. Dodatkowo, jeżeli wierzyciel nie zostanie prawomocnie uwzględniony na liście wierzytelności, nie będzie mógł uzyskać tytułu egzekucyjnego, w postaci wyciągu z zatwierdzonej listy wierzytelności.

Zgłoszenie wierzytelności po terminie – działanie syndyka

Jeżeli Syndyk nie złożył jeszcze sędziemu – komisarzowi listy wierzytelności, uwzględnia spóźnione zgłoszenie wierzytelności na liście wierzytelności, razem ze zgłoszeniami złożonymi w terminie. Zatem zgłoszenie wierzytelności przed złożeniem przed syndyka listy wierzytelności nie powinno wywoływać opóźnienia postępowania upadłościowego i w zasadzie nie powinno stwarzać po stronie wierzyciela ryzyka nieuwzględnienia go w planie podziału funduszów masy upadłości.

Jeżeli natomiast spóźnione zgłoszenie wierzytelności zgłoszone zostało po złożeniu przez syndyka listy wierzytelności, będzie ono ujęte na uzupełniającej liście wierzytelności. Tutaj rodzi się już ryzyko, że uzupełniająca lista wierzytelności może nie zostać zatwierdzona przez sędziego – komisarza przed sporządzeniem planu podziału, czy też przed zakończeniem postępowania upadłościowego. Zaspokojenie wierzyciela może zatem zostać uszczuplone.

Zgłoszenie wierzytelności po terminie – podsumowanie

Wierzyciel, który spóźnił się ze zgłoszeniem wierzytelności nie powinien załamywać rąk. Wierzytelność można zgłosić po terminie, wiąże się to z dodatkową opłatą. Spóźnione zgłoszenie należy złożyć jak najszybciej. W przeciwnym wypadku wierzyciel pozbawia się prawa do zaskarżania czynności podejmowanych w postępowaniu upadłościowym. Może także nie zostać uwzględniony w planach podziału funduszy masy upadłości. Spóźnioną wierzytelność najlepiej zgłosić przed złożeniem przez syndyka listy wierzytelności. W takiej sytuacji istnieje najmniejsze ryzyko naruszenia interesów wierzyciela. Zgłaszanie spóźnionego zgłoszenia wierzytelności można natomiast odpuścić, jeżeli w postępowaniu upadłościowym został już zatwierdzony ostateczny plan podziału funduszów masy upadłości.

Jeżeli interesują Cię bieżące treści z zakresu prawa upadłościowego, zapraszam do polubienia profilu Kancelarii na Facebooku.